Ang bayabas o guava ay isang prutas na mayaman sa mga health benefits. Ito ay nagmula sa mga tropikal na lugar ng Amerika at ngayon ay matatagpuan na rin sa iba't ibang bahagi ng mundo. Ito ay may iba't ibang uri at kulay, tulad ng berde, dilaw, rosas, at pula. Ito ay may makapal na balat na maaaring kainin o tanggalin, at may malambot na laman na may maraming buto sa gitna.

Sa artikulong ito, tatalakayin natin ang mga sumusunod na mga paksa tungkol sa bayabas:

• Ang mga nutrients na matatagpuan sa bayabas at kung paano ito nakakatulong sa ating katawan.
• Mga tips at benefits na makukuha mo mula sa pagkain ng bayabas
• Ang mga gamit ng dahon ng bayabas bilang halamang gamot para sa iba't ibang kondisyon
• Ang bayabas bilang pampaganda
• Ang mga paraan ng pagkain at pagluluto ng bayabas at ang mga halimbawa ng mga recipe na maaari nating subukan
• Ang tamang paraan ng pagpili ng magandang kalidad na bayabas na ating bibilhin

Mga Nutrients sa Bayabas

Ang bayabas ay mayaman sa mga antioxidants, bitamina, mineral, at fiber na nakakatulong sa pagpapalakas ng immune system, pag-iwas sa mga sakit sa puso at cancer, pagpapalinaw ng mata, pagpapabuti ng kalusugan ng utak, at pagpapaganda ng balat. Ang bayabas ay naglalaman din ng potassium na nakakatulong sa pagkontrol ng presyon ng dugo at sodium levels sa katawan. Ang bayabas ay mabuti rin para sa digestive system dahil ang fiber nito ay nakakatulong sa pagpapaluwag ng dumi at pag-iwas sa constipation.

Ayon sa USDA FoodData Central, ang isang hiwa (55 g) ng sariwang bayabas ay naglalaman ng mga sumusunod na nutrients:

- Calories: 19
- Carbohydrates: 4.2 g
- Fiber: 1.4 g
- Protein: 0.6 g
- Fat: 0.3 g
- Vitamin C: 62.7 mg (70% DV)
- Vitamin A: 31 mcg (3% DV)
- Vitamin E: 0.4 mg (3% DV)
- Vitamin K: 1.4 mcg (1% DV)
- Folate: 12 mcg (3% DV)
- Potassium: 103 mg (2% DV)
- Magnesium: 6 mg (1% DV)
- Calcium: 9 mg (1% DV)
- Iron: 0.1 mg (1% DV)

DV = Daily Value

Top 10 na Benepisyo sa Kalusugan ng Bayabas

1. Pampalakas ng immune system. Alam mo ba na ang bayabas ay may apat na beses na mas mataas na vitamin C kaysa sa orange? Ang vitamin C ay isang antioxidant na nakakapag-boost ng iyong immune system at nakakapaglaban sa mga impeksyon at sakit. Kaya naman kung gusto mong maprotektahan ang iyong katawan mula sa mga virus at bacteria, magbayabas ka araw-araw .

2. Pampababa ng blood sugar level. Kung ikaw ay may diabetes o nasa panganib ka ng pagkakaroon nito, ang bayabas ay isa sa mga prutas na dapat mong isama sa iyong diyeta. Ayon sa ilang mga pag-aaral, ang bayabas leaf extract ay nakakatulong na bumaba ang blood sugar level pagkatapos kumain at mag-improve ang insulin resistance ( 1 , 2 , 3 , 4 , 5 ). Maaari kang uminom ng bayabas leaf tea o kumain ng hinog na bayabas bago kumain para makakuha ng benepisyong ito.

3. Pampalinis ng bituka. Dahil mayaman ang bayabas sa dietary fiber, nagbibigay ito ng benepisyo na magkaroon ka ng regular at malusog na bowel movement at maiwasan ang constipation o tibi. Ang fiber ay nakakapaglinis din ng iyong bituka mula sa mga toxins at waste products na maaring magdulot ng iba't ibang sakit.

4. Pampapayat. Kung gusto mong magbawas ng timbang o panatilihin ang iyong ideal weight, ang bayabas ay isang weight-loss-friendly food. Mayroon lamang itong 37 calories bawat prutas at 8.92 grams lang ng sugar. Bukod dito, dahil busog ka agad kapag kumain ka nito dahil sa fiber content nito, hindi ka rin madaling magutom o mag-crave ng ibang pagkain.

5. Pampaganda ng balat. Ang bayabas ay hindi lang nakaka-improve ng iyong immune system, kundi pati na rin ng iyong skin health. Ang antioxidants at vitamin C sa bayabas ay nakakapag-prevent o reduce ng skin damage dulot ng free radicals. Ang vitamin C din ay nakakapag-produce ng collagen, isang protein na nagbibigay elasticity at firmness sa balat.

6. Pamparelax ng utak. Ang bayabas ay mayaman din sa magnesium, isang mineral na nakaka-relax ng muscles at nerves. Kaya naman kapag stressed ka o pagod ang iyong utak mula sa trabaho o aral,magbayabas ka para makaramdam ka ng calmness at relaxation.

7. Pampalubag loob sa dysmenorrhea. Maraming kababaihan ang nakararanas ng dysmenorrhea o sakit na sintomas tuwing may regla, tulad ng stomach cramps. Ngunit may ilang ebidensya na nagpapahiwatig na ang bayabas leaf extract ay nakaka-bawas ng pain intensity ng menstrual cramps. Isang pag-aaral sa 197 kababaihan na may dysmenorrhea ang nagpakita na ang pag-inom ng bayabas leaf extract ay nakatulong sa pagbawas ng sakit na nararamdaman ng mga pasyente sa loob ng 2-3 araw.

Mga Gamit ng Dahon ng Bayabas

Hindi lamang ang bunga ng bayabas ang may mga benepisyo sa kalusugan kundi pati na rin ang dahon nito. Ang dahon ng bayabas ay ginagamit bilang halamang gamot para sa iba't ibang kondisyon tulad ng sugat, ulcer, impeksyon, pagtatae, ubo, sipon, lagnat, at diabetes. Ang dahon ng bayabas ay may antiseptic, antibacterial, anti-inflammatory, at pain-relieving properties na nakakatulong sa paggaling at pagtanggal ng pamamaga at kirot. Ang dahon ng bayabas ay maaaring gamitin sa pamamagitan ng paglaga at pag-inom ng tubig nito o paglalapat nito sa apektadong bahagi.

Narito ang ilang mga halimbawa ng mga gamit ng dahon ng bayabas:

- Para sa sugat o impeksyon sa balat, hugasan ang dahon ng bayabas at durugin ito hanggang maging malambot. Ilapat ito sa sugat o impeksyon at takpan ito ng tela o bandage. Palitan ito araw-araw hanggang gumaling.

- Para sa ulcer o gastritis, magpakulo ng 6 na dahon ng bayabas sa isang litro ng tubig hanggang maging kalahati ang dami nito. Salain ang tubig at inumin ito tatlong beses sa isang araw bago kumain.

- Para sa pagtatae o dysentery, magpakulo ng 8 na dahon ng bayabas sa apat na basong tubig hanggang maging dalawang baso ang dami nito. Salain ang tubig at inumin ito dalawang beses sa isang araw hanggang gumaling.

- Para sa ubo o sipon, magpakulo ng 10 na dahon ng bayabas sa limang basong tubig hanggang maging tatlong baso ang dami nito. Salain ang tubig at inumin ito tatlong beses sa isang araw hanggang gumaling.

- Para sa lagnat o trangkaso, magpakulo ng 15 na dahon ng bayabas sa anim na basong tubig hanggang maging apat na baso ang dami nito. Salain ang tubig at inumin ito apat na beses sa isang araw hanggang bumaba ang lagnat.

- Para sa diabetes o mataas na asukal sa dugo, magpakulo ng 20 na dahon ng bayabas sa walong basong tubig hanggang maging limang baso ang dami nito. Salain ang tubig at inumin ito limang beses sa isang araw bago kumain.

Ang bayabas bilang pampaganda

Bukod sa masarap at masustansya ang bunga nito, mayroon din itong maraming benepisyo para sa ating kagandahan. Ang bayabas ay hindi lamang isang prutas, kundi isang halamang gamot na maaaring gamitin sa iba't ibang paraan upang mapanatili ang ating malusog at magandang hitsura.

- Ang dahon ng bayabas ay mayaman sa mga kemikal na alkaloids, flavonoids, glycosides, polyphenols, reducing compounds, saponins at tannins. Ang mga ito ay may kakayahang labanan ang mga impeksyon, pamamaga, sugat at iba pang mga problema sa balat. Ang dahon ng bayabas ay maaari ring gamitin bilang facial wash, toner, mask o scrub upang linisin, paliitin ang mga pores, pahinain ang mga peklat at pumuti ang balat.

- Ang bunga ng bayabas naman ay mayaman sa vitamin C, na isang antioxidant na nakakatulong sa pagpapabata ng balat at pagpapalakas ng immune system. Ang vitamin C ay nakakapagpabawas din ng stress at pagod na maaaring magdulot ng pagkawala ng sigla at kagandahan. Ang bunga ng bayabas ay maaari ring kainin o gawing juice upang makakuha ng mga nutrients na kailangan ng ating katawan.

- Ang balat ng kahoy at ugat ng bayabas ay may mataas na lebel ng tannins, na isang uri ng kemikal na may antiseptic at anti-inflammatory properties. Ang mga ito ay maaaring gamitin bilang mouthwash o gargle upang linisin ang bibig at gilagid, alisin ang masamang amoy at pigilan ang pagkakaroon ng cavities at gingivitis. Ang balat ng kahoy at ugat ng bayabas ay maaari ring pakuluan at gamitin bilang vaginal steam upang mapanatili ang kalinisan at kalusugan ng ari ng babae.

- Ang bulaklak ng bayabas ay mayroon ding ilang mga benepisyo para sa kagandahan. Ang bulaklak ay maaaring ilaga kasama ng dahon o iba pang mga halamang gamot upang gawing herbal tea na nakakarelaks at nakakapagpataas ng mood. Ang bulaklak ay maaari ring gamitin bilang natural na pampabango o perfume upang magbigay ng kaaya-ayang amoy sa katawan.

Sa madaling salita, ang bayabas ay isang halamang gamot na may maraming gamit para sa kagandahan. Sa pamamagitan ng paggamit nito sa iba't ibang paraan, maaari nating mapakinabangan ang mga natural na sangkap nito na makakatulong sa ating magmukhang mas bata, mas malinis, mas makinis at mas maganda.

Mga Paraan ng Pagkain at Pagluluto ng Bayabas

Ang bayabas ay isang prutas na dapat nating isama sa ating pang-araw-araw na diyeta dahil sa mga benepisyo nito sa ating kalusugan. Ang bayabas ay masarap kainin nang hilaw o hinog, o gawing juice o jam. Ang bayabas ay maaari ring gamitin sa paggawa ng mga salad, cake, pie, ice cream, at iba pang mga dessert.

Narito ang ilang mga halimbawa ng mga paraan ng pagkain at pagluluto ng bayabas:

- Para kumain nang hilaw o hinog na bayabas, hugasan lang ito nang mabuti at alisin ang balat kung gusto mo. Pwedeng hiwain ito o kainin nang buo kasama ang buto.

- Para gumawa ng juice o jam na bayabas, hugasan at hiwain ang mga bayabas at ilagay sila sa isang blender kasama ang kaunting tubig at asukal o honey kung gusto mo. I-blend lang ito hanggang maging smooth at i-strain kung gusto mo. Pwedeng inumin agad ang juice o ilagay ito sa ref para lumamig. Pwedeng ilagay din ang juice sa isang kaserola at pakuluan hanggang lumapot para maging jam.

- Para gumawa ng salad na bayabas, hugasan at hiwain ang mga bayabas kasama ang iba pang mga prutas tulad ng pipino, kamatis, sibuyas, mangga, o pakwan. Ilagay sila lahat sa isang malaking mangkok at budburan sila ng asin, paminta, suka o calamansi juice.

- Para gumawa ng cake na bayabas, i-preheat ang oven mo sa 180 degrees C at ihanda ang iyong cake pan. Sa isang malaking mangkok, i-mix ang tinunaw na mantikilya, asukal, itlog, harina, baking powder, vanilla extract, gatas, at hiwa-hiwang bayabas. Ibuhos ang batter mo sa cake pan mo at i-bake ito for 25 to 30 minutes or until golden brown and a toothpick inserted comes out clean. Hayaan itong lumamig bago i-slice and serve.

- Para gumawa ng ice cream na bayabas, ilagay ang pureed bayabas, gatas o cream, asukal o honey, at lemon juice sa isang freezer-safe container and mix well. Ilagay ito sa freezer for about 4 hours or until firm and scoopable. Enjoy your homemade ice cream!

Ngunit sa kabila ng pagsasabing nakakatulong ang bayabas leaf extract, kinakailangan pa rin ng mas malalim na pag-aaral upang masiguro ang kaligtasan at epekto nito sa iba't ibang pangangailangan ng bawat indibidwal. Alamin ang mga detalye tungkol sa bayabas leaf extract bago ito subukan at kumunsulta sa isang doktor o propesyonal sa kalusugan upang masiguro ang kaligtasan.

Ang tamang paraan ng pagpili ng magandang kalidad na bayabas

Hindi lamang ang bunga ng bayabas ang maaaring kainin at gamitin bilang halamang gamot. Ang dahon ng bayabas ay may mga katangian din na makakatulong sa pagpapagaling ng iba't ibang karamdaman at kondisyon.

Alamin natin ang tamang paraan ng pagpili ng magandang kalidad na bayabas, lalo na ang dahon nito. Ito ay mahalaga dahil ang kalidad ng bayabas ay nakakaapekto sa lasa, nutrisyon at bisa nito bilang halamang gamot.

Ang mga sumusunod ay ilan sa mga hakbang na dapat sundin sa pagpili ng magandang kalidad na bayabas:

1. Pumili ng bayabas na may malinis at malusog na dahon. Ang dahon ng bayabas ay dapat berde at walang anumang sira, punit, paso o impeksyon. Iwasan ang mga dahon na may kulay dilaw, pula o itim dahil ito ay senyales ng kakulangan sa nutrisyon o sakit.

2. Pumili ng bayabas na may sapat na gulang at hinog. Ang bunga ng bayabas ay dapat malaki, makinis at matigas kapag hinawakan. Ito ay dapat may kulay berde kapag hilaw at kulay dilaw o rosas kapag hinog. Iwasan ang mga bunga na sobrang laki, malambot o may mga pasa dahil ito ay senyales ng sobrang pagbubunga o pagkakainsekto.

3. Pumili ng bayabas na mula sa maaasahang pinagmulan. Ang bayabas ay dapat galing sa mga accredited seed growers o mapagkakatiwalaang magsasaka. Ito ay dapat may sertipikado ng National Seed Quality Control Services (NSQCS) o nagmula sa mga rekomendadong barayti ng PhilRice o iba pang ahensya. Ito ay para masiguro ang kalidad, kalinisan at seguridad ng bayabas.

4. Pumili ng bayabas na akma sa iyong pangangailangan at kagustuhan. Ang bayabas ay may iba't ibang uri at lasa depende sa barayti nito. Mayroong mga bayabas na matamis, maasim, mapait o may halo-halong lasa. Mayroon ding mga bayabas na may maraming buto, kaunti lang o wala talaga. Pumili ng bayabas na tugma sa iyong panlasa at layunin.

Ang pagpili ng magandang kalidad na bayabas ay makakatulong sa iyo na makakuha ng masustansya at masarap na prutas na maaari mong kainin o gamitin bilang halamang gamot. Ang bayabas ay isang natural na yaman na dapat nating alagaan at pahalagahan.

Konklusyon

Sa kabuuan, ang bayabas ay isang masustansyang prutas na maaaring makapagbigay ng maraming benepisyo sa kalusugan. Ang bayabas ay maaaring kainin nang hilaw o hinog, o maaari ring gawing juice, jam, jelly, o salad. Ang bayabas ay maaari ring gamitin bilang isang natural na gamot para sa ilang mga karamdaman tulad ng ubo, sipon, lagnat, diarrhea, dysentery, at sore throat. Ang bayabas ay isang prutas na dapat nating isama sa ating diyeta upang mapanatili ang ating kalusugan at kagandahan.