Ang Lanzones ay isa sa mga pinakapopular na prutas sa Pilipinas. Ito ay may matamis at maasim na lasa na nakakapagpukaw ng ating panlasa. Ang Lanzones o Lansones ay kilala rin bilang Langsat. Ito ay nagmula sa pamilya ng halamang mahogany. Ang halamang ito ay kadalasang matatagpuan sa mga bansang may klimang tropikal kabilang na ang Pilipinas. .
Ang halamang ito lumalaki hanggang 30 metro at namumunga ng isang dilaw na matamis na prutas na animo’y maliit na patatas. Ang Lanzones ay Ang prutas na ito ay may dilaw na balat at puting laman na matamis at maasim ang lasa. Ang prutas ay karaniwang hugis bilog o haba at may manipis. Ang laman ng lanzones ay puti at naglalaman ng malalaking buto.Ang bawat prutas ay naglalaman ng isang mapait na buto na hindi dapat kainin.
Ang lanzones ay isang masustansya at masarap na prutas na dapat mong subukan kung ikaw ay nasa tropikal na bansa. Ito ay isa sa mga paboritong prutas ng mga Pilipino dahil sa natatanging lasa at aroma nito. Ngunit alam mo ba na ang prutas na ito ay hindi lamang masarap kundi mayaman din sa mga benepisyo sa kalusugan?
Sa artikulong ito, ating tatalakayin natin ang mga sumusunod:
-
Ano-ano ang mga vitamins at minerals na matatagpuan sa Lanzones?
-
Mga 12 pangunahing health benefits ng lazones
-
Ang Lanzones Bilang Isang Herbal na Gamot
-
Paano nakakatulong lanzones sa pagpapaganda?
-
Side effect ng labis na pagkain ng lanzones
-
Ang lanzones bilang isang sangkap sa mga lutuin
-
Mga paraan na dapat sundin sa pagpili ng magagandang klase ng lanzones
Mga Bitamina at Mineral ng Lanzones
Ang Lanzones ay naglalaman ng maraming sustansya, bitamina, at mineral na maganda para sa kalusugan ng ating katawan. Ayon sa isang blog post, ang 100 gramo ng lanzones ay naglalaman ng mga sumusunod:
- Fiber - 2.3 gramo (9% ng RDA)
- Antioxidant - polyphenols
- Niacin - 1.5 mg (9% ng RDA)
- Riboflavin - 0.12 mg (9% ng RDA)
- Bitamina A - 13 IU (0.4% ng RDA)
- Bitamina C - 2 mg (3% ng RDA)
- Iron - 0.4 mg (2% ng RDA)
- Manganese - 0.1 mg (4% ng RDA)
- Zinc - 0.1 mg (1% ng RDA)
- Potassium - 275 mg (6% ng RDA)
- Phosphorus - 18 mg (2% ng RDA)
- Magnesium - 13 mg (3% ng RDA)
- Copper - 0.07 mg (3% ng RDA)
- Calcium - 19 mg (2% ng RDA)
Ang 12 Pangunahing Health Benefits ng Lanzones
Dahil sa mga sustansyang ito, ang lanzones ay may mga sumusunod na benepisyo sa kalusugan:
1. Mabisang panlaban kontra diarrhea. Ang fiber sa lanzones ay nakakatulong sa pagpapanatili ng regular na pagdumi at pag-iwas sa dehydration. Halimbawa, kung nakararanas ka ng diarrhea, maaari kang kumain ng ilang piraso ng lanzones upang mapunan ang nawalang tubig at electrolytes sa iyong katawan.
2. Pinapalakas ang immune system. Ang bitamina C at antioxidant sa lanzones ay nakakatulong sa paglaban sa mga impeksyon at sakit. Halimbawa, kung may sipon o ubo ka, maaari kang kumain ng lanzones upang mapalakas ang iyong resistensya at mapabilis ang iyong paggaling.
3. Mabisang panlaban sa lagnat. Ang lanzones ay may antipyretic property na nakakababa ng temperatura ng katawan. Halimbawa, kung may lagnat ka, maaari kang uminom ng sabaw o juice mula sa balat ng lanzones upang mapababa ang iyong lagnat.
4. Mabisang gamot kontra dysentery at malaria. Ang balat at buto ng lanzones ay may antimicrobial at antiviral properties na nakakapatay ng mga mikrobyo at virus na sanhi ng mga sakit na ito. Halimbawa, kung may dysentery o malaria ka, maaari kang gumawa ng tsaa mula sa balat o buto ng lanzones upang mapagaling ang iyong sakit.
5. Lunas o gamot sa ulcer. Ang lanzones ay may anti-inflammatory property na nakakapagpagaan ng pamamaga at sakit dulot ng ulcer. Halimbawa, kung may ulcer ka, maaari kang kumain ng lanzones upang mapabuti ang iyong digestion at maprotektahan ang iyong tiyan.
6. Nagpapabuti ng metabolismo. Ang niacin at riboflavin sa lanzones ay nakakatulong sa pagkonberte ng mga carbohydrates, fats, at proteins sa enerhiya. Halimbawa, kung gusto mong magkaroon ng mas mataas na metabolismo, maaari kang kumain ng lanzones upang mapabilis ang iyong proseso ng pagtunaw at paggastos ng enerhiya.
7. Maaaring gamot kontra kagat ng alakdan. Ang balat ng lanzones ay may antivenom property na nakakapag-neutralize ng lason mula sa kagat ng alakdan. Halimbawa, kung nakagat ka ng alakdan, maaari kang maglagay ng dinikdik na balat ng lanzones sa sugat upang mapigilan ang pagkalason.
8. Kinokontrol ang antas ng asukal sa dugo. Ang fiber sa lanzones ay nakakatulong sa pagbabalanse ng glucose level sa dugo at pag-iwas sa diabetes. Halimbawa, kung may diabetes ka o mataas ang asukal mo sa dugo, maaari kang kumain ng lanzones upang mapababa ang iyong blood sugar level.
9. Maigi para sa pamamaga ng sugat. Ang balat ng lanzones ay may astringent property na nakakapagpahupa ng pamamaga at pagdurugo. Halimbawa, kung may sugat ka o nasugatan ka, maaari kang maglagay ng dinikdik na balat ng lanzones sa sugat upang mapabilis ang paghilom nito.
10, Mabisa kontra bloating. Ang lanzones ay may carminative property na nakakapagtanggal ng gas at hangin sa tiyan. Halimbawa, kung may bloating ka o naramdaman mong puno ang tiyan mo, maaari kang kumain ng lanzones upang mapaluwag ang iyong tiyan.
11. Binabawasan ang antas ng cholesterol. Ang niacin sa lanzones ay nakakatulong sa pagbaba ng LDL o masamang cholesterol at pagtaas ng HDL o mabuting cholesterol. Halimbawa, kung may mataas ka o normal na cholesterol level, maaari kang kumain ng lanzones upang mapanatili o mapabuti ang iyong cholesterol level.
12. Nakakatulong sa pagbaba ng timbang. Ang lanzones ay mababa sa calories at fats pero mataas sa fiber at water content, kaya naman nakakabusog ito nang hindi nagpapataba. Halimbawa, kung gusto mong magpapayat o mag-maintain lang namanng timbang mo, maaari kang kumainng lanzones bilang snack o dessert.
Ang Lanzones Bilang Isang Herbal na Gamot
Bukod sa pagiging masarap, ang lanzones ay mayroon ding mga katangiang herbal na maaaring makatulong sa paggamot ng iba't ibang mga sakit.
Ayon sa ilang mga pag-aaral, ang lanzones ay mayroong mga antibacterial, antiviral, antimicrobial, at anti-inflammatory properties. Ito rin ay naglalaman ng malaking halaga ng antioxidant na makakatulong sa katawan na labanan ang mga free radicals na maaaring magdulot ng maraming uri ng sakit. Narito ang ilan sa mga benepisyo ng lanzones bilang isang herbal na gamot:
- Mabisang panlaban kontra diarrhea. Ang lanzones ay naglalaman ng fiber na nakakatulong sa pagpapalinis ng bituka at pagpapabuti ng digestion. Ang fiber ay nakakatulong din sa pagkontrol ng antas ng asukal sa dugo at pagbawas ng cholesterol. Ang balat ng lanzones ay maaaring pakuluan at inumin ang sabaw nito bilang gamot sa diarrhea.
- Pinapalakas ang immune system. Ang lanzones ay naglalaman ng bitamina C na isang mahalagang nutrisyon para sa immune system. Ang bitamina C ay nakakatulong sa pagpapalakas ng resistensya ng katawan laban sa mga impeksyon at sakit. Ito rin ay nakakatulong sa paggaling ng mga sugat at pamamaga.
- Mabisang panlaban sa lagnat. Ang lanzones ay mayroong antipyretic properties na nakakatulong sa pagbaba ng temperatura ng katawan kapag may lagnat. Ang balat ng lanzones ay maaaring dikdikin at ilagay sa noo bilang pampalamig. Ang sabaw naman ng balat ay maaaring inumin bilang pampainit.
- Mabisang gamot kontra dysentery at malaria. Ang lanzones ay mayroong antiparasitic properties na nakakatulong sa pagpatay ng mga parasitikong bulate na sanhi ng dysentery at malaria. Ang buto ng lanzones ay maaaring dikdikin at inumin ang pinaghalong tubig nito bilang gamot sa mga nabanggit na sakit.
- Lunas sa ulcer. Ang lanzones ay mayroong antiulcer properties na nakakatulong sa pagprotekta ng lining ng tiyan laban sa acid at bacteria na sanhi ng ulcer. Ang katas ng prutas ay maaaring inumin bilang gamot sa ulcer.
- Nagpapabuti ng metabolismo. Ang lanzones ay naglalaman ng thiamine, niacin, riboflavin, at pantothenic acid na mga bitaminang B na nakakatulong sa pagpapabuti ng metabolismo ng katawan. Ang mga bitaminang ito ay nakakatulong din sa pagkonberte ng pagkain sa enerhiya at pagpapanatili ng normal na function ng nervous system.
Ang lanzones ay isang prutas na hindi lamang masarap kundi mabisa rin bilang isang herbal na gamot. Subalit dapat tandaan na ang paggamit nito ay hindi dapat palitan ang konsultasyon at reseta ng doktor. Kung mayroon kang anumang mga karamdaman o alerhiya, mas mabuti na magtanong muna sa iyong doktor bago gumamit ng lanzones bilang gamot.
Ang Mga Benepisyo ng Lanzones sa Kagandahan o Pagpapaganda
Ang Lanzones ay isang prutas na hindi lamang masarap kundi mayaman din sa mga benepisyo para sa kagandahan. Ibabahagi ko sa inyo ang ilan sa mga kahanga-hangang benepisyo ng lanzones sa kagandahan na maaaring hindi ninyo alam. Ang Lanzones ay may mataas na nilalaman ng mga bitamina, mineral, fiber, antioxidant at iba pang mga sustansya na makakatulong sa pagpapabuti ng iyong kagandahan. Narito ang ilan sa mga benepisyo ng lanzones sa kagandahan:
1. Nakakapagpabata ng balat. Ang Lanzones ay mayaman sa bitamina C, isang antioxidant na nakakatulong sa paglaban sa mga free radicals na nagdudulot ng oxidative stress at premature aging sa balat. Ang bitamina C ay tumutulong din sa paggawa ng collagen, isang protein na responsable sa pagpapanatili ng elasticity at firmness ng balat. Ang pagkain ng lanzones ay maaaring makatulong sa pagpapaliit ng mga wrinkles, fine lines, sagging skin at iba pang mga palatandaan ng pagtanda. Halimbawa, ang isang babae na regular na kumakain ng lanzones ay mas mukhang bata at masigla kaysa sa isang babae na hindi kumakain nito.
2. Nakakapagpakinis ng balat. Ang Lanzones ay mayaman din sa bitamina A, isang bitamina na mahalaga para sa pagpapanatili ng kalusugan at kalinisan ng balat. Ang bitamina A ay tumutulong sa pag-regulate ng sebum production, ang natural na langis na ginagawa ng balat upang maprotektahan ito mula sa dehydration at infection. Ang sobrang sebum ay maaaring magdulot ng acne, blackheads, whiteheads at iba pang mga problema sa balat. Ang pagkain ng lanzones ay maaaring makatulong sa pagkontrol ng sebum at pag-iwas sa mga breakout. Halimbawa, ang isang lalaki na madalas magkaroon ng pimples ay nakaranas ng mas malinis at mas kinis na balat matapos niyang subukang kumain ng lanzones araw-araw.
3. Nakakapagpaganda ng buhok. Ang Lanzones ay mayaman din sa bitamina B complex, lalo na ang niacin at riboflavin, na kapwa mahalaga para sa kalusugan at kagandahan ng buhok. Ang niacin ay tumutulong sa pagpapalakas ng blood circulation sa scalp, na nagbibigay-daan sa mas maraming oxygen at nutrients na maabot ang mga hair follicles. Ang riboflavin naman ay tumutulong sa pagproseso ng carbohydrates, fats at proteins na kinakailangan para sa paglago at maintenance ng buhok. Ang pagkain ng lanzones ay maaaring makatulong sa pagpapakintab, pagpapalambot at pagpapalago ng buhok. Halimbawa, ang isang batang babae na may manipis at tuyong buhok ay nakitaan ng mas makapal at mas malusog na buhok matapos niyang maglagay ng puree o pureed lanzones sa kanyang anit.
4. Nakakapagpaganda ng kuko. Ang Lanzones ay mayaman din sa iron, zinc, calcium at phosphorus, na lahat ay mahahalagang mineral para sa kalusugan at kagandahan ng kuko. Ang iron ay tumutulong sa pagdala ng oxygen sa mga cells, kasama ang mga cells na gumagawa ng keratin, ang pangunahing sangkap ng kuko. Ang zinc ay tumutulong sa pagpigil sa fungal infection at inflammation na maaaring makaapekto sa kuko. Ang calcium at phosphorus naman ay tumutulong sa pagpapatibay at pagpapanatili ng structure at hardness ng kuko. Ang pagkain ng lanzones ay maaaring makatulong sa pag-iwas sa brittle, dry, cracked o yellowish nails. Halimbawa, ang isang matanda na may mahinang kuko dahil sa kakulangan sa nutrisyon ay nakaramdam ng mas matibay at mas magandang kuko matapos niyang uminom ng juice o juice lanzones.
5. Nakakapagpaganda ng mata. Ang Lanzones ay mayaman din sa beta-carotene, isang antioxidant na nagiging bitamina A kapag natunaw ng katawan. Ang bitamina A ay mahalaga para sa kalusugan at kagandahan ng mata dahil tumutulong ito sa proteksyon mula sa ultraviolet rays, infection, dryness at night blindness. Ang beta-carotene ay tumutulong din sa pagpapabuti ng vision acuity, color perception at contrast sensitivity. Ang pagkain ng lanzones ay maaaring makatulong sa pag-iwas o paggamot sa mga kondisyon tulad ng cataract, glaucoma, macular degeneration at iba pa. Halimbawa, ang isang guro na may malabo o blurred vision dahil sa sobrang gamit o overuse of computer screen ay nakaranas ng mas malinaw o clearer vision matapos niyang maglagay o apply lanzones peel o peelings on his eyes.
Side effect ng labis na pagkain ng lanzones
Ang lanzones ay isang prutas na matamis at masarap na maraming benepisyo sa kalusugan. Ngunit alam mo ba na ang labis na pagkain ng lanzones ay maaari ring magdulot ng ilang side effect? Narito ang ilan sa mga posibleng epekto ng sobrang pagkonsumo ng prutas na ito:
- Pagtatae. Ang lanzones ay naglalaman ng fiber na nakakatulong sa pagpapadali ng pagdumi. Ngunit kung kakainin mo ito nang sobra, maaari kang magkaroon ng pagtatae o loose bowel movement. Ito ay dahil sa fiber ay nagpapabilis din sa paggalaw ng bituka at nagpapadami sa tubig sa dumi. Halimbawa, kung kumain ka ng 5 tasa ng lanzones sa isang araw, maaaring makaranas ka ng abdominal cramps, gas, at frequent stools.
- Pagtaas ng asukal sa dugo. Ang lanzones ay may natural na asukal na tinatawag na fructose. Kung kakainin mo ito nang sobra, maaaring tumaas ang iyong blood sugar level. Ito ay lalo na delikado para sa mga may diabetes o prediabetes. Halimbawa, kung kumain ka ng 10 tasa ng lanzones sa isang araw, maaaring makaranas ka ng thirst, fatigue, blurred vision, at headaches.
- Pag-atake ng rayuma. Ang lanzones ay may acid na tinatawag na oxalic acid. Kung kakainin mo ito nang sobra, maaaring mag-ipon ang oxalic acid sa iyong joints at magdulot ng pamamaga at sakit. Ito ay tinatawag na gout o rayuma. Halimbawa, kung kumain ka ng 15 tasa ng lanzones sa isang araw, maaaring makaranas ka ng swelling, redness, warmth, at severe pain sa iyong mga daliri, tuhod, o paa.
- Pinsala sa atay. Ang lanzones ay may vitamin C na nakakatulong sa immune system at sa paglaban sa impeksyon. Ngunit kung kakainin mo ito nang sobra, maaaring makasama ang vitamin C sa iyong atay. Ito ay dahil sa vitamin C ay nakakaapekto sa pagsipsip ng bakal sa katawan. Kung mayroon kang labis na bakal sa katawan, maaaring masira ang iyong atay at iba pang mga organ. Halimbawa, kung kumain ka ng 20 tasa ng lanzones sa isang araw, maaaring makaranas ka ng nausea, vomiting, abdominal pain, jaundice, at liver failure.
Kaya naman, kung mahilig ka sa lanzones, huwag mong kalimutang kumain nito nang saktong dami lamang. Ang tamang sukat ay 1 hanggang 2 tasa ng bunga bawat araw. Ito ay makakatulong sa iyo na makakuha ng mga benepisyo ng prutas na ito nang hindi nagkakaroon ng mga side effect.
Ang lanzones bilang isang sangkap sa mga lutuin
Ang lanzones ay hindi lamang masarap kainin bilang meryenda o panghimagas, kundi maaari rin itong gamitin bilang isang sangkap sa mga lutuin.
Ang ilan sa mga lutuin na maaaring gawin gamit ang lanzones ay ang sumusunod:
- Lanzones jam. Ito ay isang uri ng palaman na gawa sa pinakuluang lanzones na may asukal at lemon juice. Ito ay masarap ipahid sa tinapay, crackers o biskwit.
- Lanzones salad. Ito ay isang simpleng ensalada na binubuo ng hiwadong lanzones, lettuce, cheese at mayonnaise. Ito ay isang magaan at masustansyang pagkain na pwedeng ihanda sa tanghalian o hapunan.
- Lanzones smoothie. Ito ay isang malamig at masarap na inumin na gawa sa pinurong lanzones, gatas, yogurt at asukal. Ito ay isang mabuting pampalamig sa mainit na panahon at pampalusog sa katawan.
- Lanzones cake. Ito ay isang espesyal na kakanin na gawa sa harina, itlog, mantikilya, asukal, baking powder at lanzones. Ang lanzones ay ginagawang puree at hinahalo sa iba pang mga sangkap upang maging moist at flavorful ang cake.
- Lanzones ice cream. Ito ay isang nakakatuwang paraan ng paggamit ng lanzones bilang isang sangkap sa ice cream. Ang lanzones ay ginagawang puree at hinahalo sa cream, condensed milk at vanilla extract. Ang mixture ay ilalagay sa freezer hanggang lumamig at tumigas.
Ang mga lutuin na ito ay ilan lamang sa mga posibleng gawin gamit ang lanzones bilang isang sangkap. Ang lanzones ay isang masarap at masustansyang prutas na dapat nating subukan at tangkilikin.
Mga tamang paraan ng pagpili ng magandang kalidad na lanzones
Kung nais mong bumili at kumain ng lanzones, narito ang ilang mga paraan upang makapili ng magandang kalidad na prutas:
1. Piliin ang mga prutas na may makinis at buo na balat. Iwasan ang mga prutas na may mga sugat, pasa, o punit sa balat dahil maaaring ito ay sira na o may insekto sa loob.
2. Pindutin nang bahagya ang balat ng prutas upang makita kung ito ay malambot o matigas. Ang mga prutas na malambot ang balat ay karaniwang hinog na at mas matamis ang lasa. Ang mga prutas na matigas ang balat ay maaaring hilaw pa o sobrang hinog na.
3. Amuyin ang prutas upang makita kung ito ay may mabango o masangsang na amoy. Ang mga prutas na may mabango na amoy ay karaniwang sariwa at masarap ang lasa. Ang mga prutas na may masangsang na amoy ay maaaring bulok na o may amag sa loob.
4. Timbangin ang prutas upang makita kung ito ay mabigat o magaan. Ang mga prutas na mabigat ay karaniwang mas malaman at mas juicy ang laman. Ang mga prutas na magaan ay maaaring tuyot o walang laman sa loob.
Kung nakapili ka na ng magandang kalidad na lanzones, siguraduhin mong hugasan ito nang mabuti bago mo ito kainin. Maaari mo ring alisin ang balat at buto ng prutas at ilagay ito sa isang lalagyan o plastic bag upang mapreserba ang sariwa at tamis nito.
Konklusyon
Ang lanzones ay isang prutas na may maraming benepisyo sa kalusugan. Ayon sa mga pag-aaral, ang lanzones ay naglalaman ng vitamin C, riboflavin, fiber, at antioxidants na makatutulong sa pagpapalakas ng immune system, pagpapababa ng cholesterol, pagpapagaling ng diarrhea at lagnat, pag-iwas sa premature aging, at pagpapanatili ng malusog na ngipin at gilagid. Ang lanzones ay maaari ring makatulong sa pagbawas ng timbang dahil nakakatulong ito sa pagkuha ng carnitine na responsable sa pagpapaburn ng sobrang taba sa katawan. Ang lanzones ay masarap kainin hilaw o ginawang jam, pudding, o iba pang dessert. Ang lanzones ay isang masustansyang prutas na dapat nating isama sa ating diyeta.