Ang mga prutas ay hindi lamang masarap kundi mabuti rin sa ating kalusugan. Ang mga prutas ay naglalaman ng iba't ibang nutrients na kailangan ng ating katawan, tulad ng vitamin, mineral, fiber, at antioxidants. Ang mga prutas ay nakakatulong din sa pag-iwas sa ilang sakit, tulad ng kanser, diabetes, at sakit sa puso.

Ngunit alam mo ba na ang mga buto ng ilang prutas ay mayroon ding mga benepisyo? Ang mga buto ng prutas ay maaaring makapagbigay ng dagdag na sustansya, proteksyon, at gamot sa atin.

Narito ang top 27 na mga prutas na may maraming benepisyo ang buto:

1. Avocado. Ang buto ng avocado ay naglalaman ng mas maraming fiber kaysa sa ibang prutas at gulay. Ang fiber ay nakatutulong sa pagpapanatili ng regular na pagdumi at pag-iwas sa constipation. Ang buto ng avocado ay maaari ring makatulong sa pagbawas ng pamamaga at impeksyon sa katawan dahil sa mga anti-inflammatory compounds nito.

2. Guyabano. Ang guyabano ay kilala bilang isang natural na pangontra sa cancer dahil sa mga acetogenins na matatagpuan sa bunga at buto nito. Ang acetogenins ay mga kemikal na nakakapagpatay ng mga cancer cells nang hindi nakakaapekto sa mga normal na cells. Ang buto ng guyabano ay maaari ring gamitin bilang isang natural na pamatay ng mga parasites at bacteria sa tiyan.

3. Mansanas. Ang mansanas ay isa sa pinakapopular na prutas sa buong mundo dahil sa masarap at malusog nitong lasa. Ang buto ng mansanas ay naglalaman ng amygdalin, isang kemikal na nagiging cyanide kapag natunaw sa tiyan. Ang cyanide ay isang lason na nakakamatay kung sobra ang inom, ngunit kung kaunti lang ang kinain, maaari itong makatulong sa pagpapababa ng presyon ng dugo at pagpapalakas ng immune system.

4. Pakwan. Ang pakwan ay isa sa pinakamasarap na prutas tuwing tag-init dahil sa malamig at nakakauhaw nitong lasa. Ang buto ng pakwan ay naglalaman ng mga protina, taba, iron, zinc, at magnesium na mahalaga para sa paggana ng katawan. Ang buto ng pakwan ay maaari ring makatulong sa pagtanggal ng mga toxins sa katawan dahil sa diuretic effect nito.

5. Papaya. Ang papaya ay isa sa pinakamahusay na prutas para sa digestion dahil sa papain enzyme na matatagpuan sa bunga at buto nito. Ang papain ay nakakatulong sa paghati at pagtunaw ng mga protina na nakakabigat sa tiyan. Ang buto ng papaya ay maaari ring makatulong sa paglaban sa mga impeksyon dahil sa antibacterial at antiviral properties nito.

6. Langka. Ang langka ay isa sa pinakamalaking prutas sa mundo na may timbang na umaabot hanggang 80 kilos. Ang langka ay may matamis at malinamnam na laman na maaaring kainin nang hilaw o lutuin bilang ulam o panghimagas. Ang buto ng langka ay naglalaman ng starch, protina, calcium, phosphorus, at iron na nakabubuti para sa kalusugan ng buto, kalamnan, at dugo.

7. Kasoy. Ang kasoy ay isa sa pinakamasustansyang prutas dahil sa mataas nitong nilalaman ng taba, protina, fiber, at antioxidants. Ang kasoy ay maaaring kainin nang hilaw o lutuin bilang pulutan o sangkap sa iba't ibang lutuin. Ang buto ng kasoy ay naglalaman din ng selenium, isang mineral na mahalaga para sa pagpapanatili ng normal na thyroid function at immune system.

8. Atis. Ang atis ay isa sa pinakamatamis na prutas na may lasa na parang halo-halo ng mansanas, peras, at guyabano. Ang atis ay may malambot at makatas na laman na may maraming maliliit na buto sa loob. Ang buto ng atis ay naglalaman ng annonacin, isang kemikal na may anti-cancer at neuroprotective effects. Ang buto ng atis ay maaari ring gamitin bilang isang natural na insecticide o pesticide.

9. Mangga. Ang mangga ay isa sa pinakapaboritong prutas ng mga Pilipino dahil sa masarap at malinamnam nitong lasa. Ang mangga ay may iba't ibang uri at kulay, depende sa klase at panahon ng pag-ani. Ang buto ng mangga ay naglalaman ng mga phytochemicals na may anti-inflammatory, anti-diabetic, at anti-obesity effects. Ang buto ng mangga ay maaari ring gamitin bilang isang natural na pampaganda dahil sa moisturizing at exfoliating properties nito.

10. Chico. Ang chico ay isa sa pinakamurang prutas na mabibili sa merkado dahil sa madali itong mapatubo at anihin. Ang chico ay may matamis at malagkit na laman na may malaking buto sa gitna. Ang buto ng chico ay naglalaman ng saponin, isang kemikal na may expectorant effect na nakakatulong sa pagtanggal ng plema sa lalamunan at baga.

11. Duhat. Ang duhat ay isa sa pinakamadaling makitang prutas tuwing tag-ulan dahil sa madalas itong mamunga sa panahong ito. Ang duhat ay may maliit at kulay ube na bunga na may asim-tamis na lasa. Ang buto ng duhat ay naglalaman ng tannin, isang kemikal na may astringent effect na nakakatulong sa pagpapagaling ng mga sugat at impeksyon.

12. Santol. Ang santol ay isa sa pinakamasarap na prutas tuwing tag-init dahil sa maasim at nakakauhaw nitong lasa. Ang santol ay may malaki at makapal na balat na may apat na laman sa loob na may maliliit na buto. Ang buto ng santol ay naglalaman ng sandorinic acid, isang kemikal na may anti-fungal at anti-microbial effects.

13. Aratiles. Ang aratiles ay isa sa pinakamaliit na prutas na mabibili sa merkado dahil sa laki nito na parang perlas lang. Ang aratiles ay may kulay pula, puti, o rosas na bunga na may matamis at malasang lasa. Ang buto ng aratiles ay naglalaman ng kaempferol, isang kemikal na may anti-cancer, anti-inflammatory, at anti-diabetic effects.

14. Lanzones. Ang lanzones ay isa sa pinakamasustansyang prutas dahil sa mataas nitong nilalaman ng vitamin C, potassium, calcium, at phosphorus. Ang lanzones ay may maliit at kulay dilaw na bunga na may maasim-tamis na lasa. Ang buto ng lanzones ay naglalaman ng oleoresin, isang kemikal na may insecticidal effect na nakakapagpatay ng mga lamok at iba pang mga insekto.

15. Rambutan. Ang rambutan ay isa sa pinaka-eksotikong prutas dahil sa kakaibang hitsura nito na parang buhok ang balat. Ang rambutan ay may malaki at kulay pula o berde na bunga na may malambot at makatas na laman. Ang buto ng rambutan ay naglalaman ng ellagic acid, isang kemikal na may anti-oxidant, anti-viral, at anti-bacterial effects.

16. Saging. Ang buto ng saging ay naglalaman ng tryptophan, isang amino acid na mahalaga para sa mood regulation at sleep quality. Ang tryptophan ay nakakatulong sa paggawa ng serotonin, isang neurotransmitter na nakakaapekto sa mood, appetite, memory, at sleep. Ang buto ng saging ay mayroon ding potassium, magnesium, vitamin B6, at fiber na nakakatulong sa pagpapababa ng blood pressure, pagpapataas ng immune system, at pagpapabuti ng digestive health.

17. Kamatis. Ang buto ng kamatis ay naglalaman ng lycopene, isang antioxidant na nakakatulong sa pag-iwas sa oxidative stress at chronic diseases. Ang lycopene ay nakakapagpababa ng panganib ng mga sakit tulad ng cancer, cardiovascular disease, diabetes, osteoporosis, at macular degeneration. Ang buto ng kamatis ay mayroon ding vitamin C, vitamin E, beta-carotene, folate, potassium, magnesium, at fiber na nakakatulong sa pagpapalakas ng immune system, pagpapabuti ng skin health, pagpapanatili ng normal na vision, at pagpapabuti ng metabolic health.

18. Suha. Ang buto ng suha ay may limonene na may anti-cancer property na nakakatulong sa pagpapabagal ng paglaki ng mga tumor cells. Ito ay may vitamin C din na nakakatulong sa pagpapalakas ng immune system at pagpapaganda ng balat. Maaari itong kainin nang hilaw o lutuin sa tubig at asukal at kainin bilang dessert.

19. Melon. Ang buto ng melon ay may cucurbitacin na may anti-inflammatory, anti-diabetic, anti-obesity, at anti-cancer properties na nakakatulong sa pagpapababa ng blood sugar, weight loss, paggamot ng mga pamamaga, at paglaban sa mga tumor cells. Maaari itong durugin at haluan ng tubig o gatas at inumin bilang gamot.

20. Dalandan. Ang buto ng dalandan ay mayroong hesperidin, isang flavonoid na nakakapagpababa ng blood pressure, cholesterol, at inflammation. Ang hesperidin ay nakakaprotekta rin sa stroke, heart disease, at cancer. Ang buto ng dalandan ay mayroon ding vitamin C, folate, fiber, at pectin.

21. Strawberry. Ang buto ng strawberry ay mayroong ellagic acid, isang antioxidant na nakakapagpababa ng DNA damage at cancer risk. Ang ellagic acid ay nakakapagpabuti rin ng skin elasticity at collagen synthesis. Ang buto ng strawberry ay mayroon ding omega-3 fatty acids, manganese, copper, iodine, at vitamin B6.

22. Buko. Ang buto ng buko ay mayroong lauric acid, isang medium-chain fatty acid na nakakapagpababa ng viral at bacterial infections. Ang lauric acid ay nakakapagpabuti rin ng metabolism at immune system. Ang buto ng buko ay mayroon ding magnesium, potassium, sodium, phosphorus, iron, zinc, copper, manganese, selenium, vitamin C, vitamin E, vitamin K, folate, niacin, pantothenic acid, riboflavin, thiamine, pyridoxine, biotin, choline, inositol, para-aminobenzoic acid (PABA), lecithin, coenzyme Q10 (CoQ10), at glutathione.

23. Balimbing. Ang buto ng balimbing ay mayroong oxalic acid, isang organic acid na nakakatulong sa pagtanggal ng mga kidney stones at gallstones. Ang oxalic acid ay maaaring makasama kung kakainin nang marami o kung may kidney disease ka, ngunit kung kakainin nang kaunti o gagawing juice ang buto ng balimbing, ito ay maaaring makapagbigay ng gamot sa urinary tract infections (UTIs) at cystitis.

24. Ubas. Ang buto ng ubas ay mayroong resveratrol, isang antioxidant na nakakapagpababa ng inflammation, cholesterol, at blood sugar. Ang resveratrol ay nakakaprotekta rin sa brain damage at Alzheimer's disease. Ang buto ng ubas ay mayroon ding vitamin E, linoleic acid, flavonoids, at oligomeric proanthocyanidin complexes (OPCs).

25. Bayabas. Ang buto ng bayabas ay naglalaman ng guaijaverin na isang uri ng flavonoid na may anti-inflammatory, anti-microbial, at anti-diarrheal properties na nakakatulong sa pag-iwas sa mga sakit sa tiyan.

26. Makopa. Ang buto ng makopa ay naglalaman ng ellagic acid na isang uri ng polyphenol na may anti-inflammatory, anti-cancer, at anti-viral properties na nakakatulong sa paglaban sa mga virus at tumor cells.

27. Marang. Ang buto ng marang ay naglalaman ng phenolic compounds na isang uri ng antioxidant na nakakatulong sa pagprotekta sa ating katawan mula sa oxidative stress o ang damage na dulot ng mga free radicals.

Konklusyon

Sa pagtatapos ng artikulong ito, nais kong bigyang-diin ang kahalagahan ng pagkain ng prutas na nagtataglay ng maraming benepisyo ang buto. Hindi lamang masustansya at masarap ang mga prutas na ito, kundi mayroon din silang mga katangian na nakakatulong sa ating kalusugan at kagalingan. Ang ilan sa mga prutas na mayaman sa buto ay ang mansanas, ubas, pakwan, at guyabano. Ang mga buto ng mga prutas na ito ay naglalaman ng mga bitamina, mineral, antioxidants, at iba pang mga sangkap na maaaring makapagpabawas ng panganib ng ilang mga sakit tulad ng cancer, diabetes, at cardiovascular diseases. Bukod dito, ang mga buto ng prutas ay maaari ring magbigay ng enerhiya, makapagpabuti ng digestion, at makapagpahusay ng immune system. Kaya naman, huwag nating sayangin ang mga buto ng prutas na ating kinakain. Sa halip, isama natin sila sa ating diyeta at makikita natin ang magagandang epekto nila sa ating katawan at isipan.